Machteloos
Het boek “De offers” van Kees van Beijnum gaat over het
Tokio Tribunaal. Het boek begint op het moment dat het tribunaal begint en eindigt
als de vonnissen door de rechters zijn uitgesproken. In het boek worden de
verhalen van drie hoofdpersonen verteld, namelijk van Rem Brink, Michiko en haar
neef Hideki. Rem Brink is een Nederlander, de jongste rechter bij het Tokio
Tribunaal, professor en specialist in het Indisch recht. Michiko is een Japanse zangeres, die wordt
opgeleid door mevrouw Haffner. Haar neef Hideki vechtte voor de keizer in
China, maar is daardoor wel verminkt.
De verhalen over het Tokio Tribunaal zijn zeer
waarheidsgetrouw. In het dankwoord zijn veel referenties opgenomen naar
rechtbankverslagen en andere bronnen die vertellen over het Tribunaal. De
persoon Rem Brink, is gebaseerd op Bert Röling, die rechter in het Tribunaal
was, is fictie. De zoon van Bert Röling heeft Kees van Beijnum toegang tot het
materiaal van zijn vader gegeven. De
beschrijving van de relatie tussen Brink, Michiko en Hideki is zo realistisch,
dat het wel voor te stellen is, dat het ook daadwerkelijk zo is gebeurd.
Vandaar dat de zoon van Bert Röling ook kwaad was over het verschijnen van het
boek, want daarmee wordt gesuggereerd dat zijn vader hoeren bezocht en een
buitenechtelijk kind zou kunnen hebben.
Het verhaal wordt chronologisch in drie verschillende
delen verteld, vanuit de alleswetende verteller. Er wordt steeds gewisseld van
hoofdpersoon, maar in het eerste deel ligt wat meer de nadruk op Rem Brink en
speelt zich voornamelijk in Tokio af, waardoor er ook veel wordt uitgelegd over
hoe het Tokio Tribunaal te werk ging. In het tweede deel krijgt Michiko wat
meer de nadruk, zodat je een beter inzicht krijgen in hoe de tijd na de
capitulatie door Japanners wordt ervaren. In het laatste deel wordt veel
aandacht besteed aan Hideki en hoe hij als voortvluchtige in Tokio overleeft.
In het eerste deel van het boek, wordt heel erg ingegaan
op de verwikkelingen binnen in het Tokio Tribunaal. In de eerste honderd
pagina’s loopt het verhaal goed door, maar daarna wordt het verhaal wat saai, er
wordt namelijk steeds meer ingegaan op de standpunten van de verschillende
rechters. Bijvoorbeeld over de discussie
of de juiste grondslag van veroordeling van de misdaden tegen de vrede is,
wordt het verhaallijn door de schrijver een beetje uit het oog verloren. De
verhalen over het Tribunaal zijn waarheidsgetrouw beschreven en geven ook goed
inzicht in hoe de machtsverhoudingen binnen het Tribunaal waren. Als Michiko
naar het bergdorp gaat, vertelt Rem
Brink machteloos zijn afwijkende mening, omdat hij Michiko mist, aan de overige
rechters van het Tribunaal. Het verhaal dat hij weer intrekt als zijn vrouw
Dorien een aantal weken in Tokio bij hem is.
“De keuze om de neef van Michiko te redden heeft hij niet
gemaakt. Daar had hij zinnige reden voor. Die zouden moeten baten, maar baten
doen ze op dit moment niet. Zijn hele leven heeft hij de mond vol gehad van
integriteit, moed en zuiverheid, maar nu ziet hij zichzelf als ongenadig. Niet
zoals hij probeert te zijn, maar zoals hij in diepste wezen misschien is: laf.
De zoon van zijn vader. Waren de oude zwakten dan toch langs sluipwegen
teruggekeerd?”[1] Rem
Brink besluit, na deze overwegingen om toch, ondanks hij rechter is, om de neef
van Michiko te redden, uit liefde voor Michiko, met als argument dat een
verminkte man toch niet voor de rechter komt. Hij doet dat ook omdat in de vonnissen van het Tribunaal niet iedereen de straf heeft gekregen die hij zou
moeten krijgen volgens Rem Brink. Brink heeft een minderheidsstandpunt en wordt
daardoor niet gehoord door de andere rechters van het Tribunaal. Door Hideki te
helpen, probeert hij machteloos toch de ongelijkheid in Japan een klein beetje
in balans te krijgen. De hulp aan Hideki
leidt niet tot het terugwinnen van de
liefde van Michiko en dan gaat Rem Brink weer terug naar Nederland.
Andere recensies “De offers”van Kees van Beijnum:
- Loodzware sfeer, recensie door Irene Start in Elsevier
van 4 oktober 2014
Geen opmerkingen:
Een reactie posten