Een pennenproef als
begin:
1.
- Wat is een
pennenproef?
Een pennenproef is een stukje dat een monnik vroeger
schreef, met het eerste wat er in hem opkwam. De monniken schreven vroeger een
pennenproef om de pen te testen of hij nog werkt. Daarna werkten ze weer verder
aan het overschrijven van teksten. Het stukje is iets wat snel in hen opkwam.
- In welke periode werd Oudnederlands
gesproken?
In de periode ongeveer tussen 800 en 1150 werd Oudnederlands
gesproken.
2. Leg op grond van
de tekstpagina Lied van Heer Halewijn uit welke eigenschappen van mondeling
overgeleverde literatuur daarin naar voren komen.
In de meeste verhalen was het rijmschema AA BB CC
enzovoorts. Dit wordt gepaard rijm genoemd. De verhalen waren zo geschreven om
ze dan beter klinken en ze dan beter kunnen worden onthouden. In de verhalen
werden ook regelmatig stukken herhaald. Daardoor werd het ook gemakkelijker om
ze te onthouden.
Ridderliteratuur:
1.
- Wat zijn de
voornaamste verschillen tussen Karel- en Arturromans?
Karelromans zijn hoofdzakelijk
gewijd aan oorlog en massagevechten, vaak tussen christenen en moslims, terwijl
in de Arthurromans de nadruk ligt op individuele avonturen, toernooien en
tweegevechten en de hoofse liefde.
-Welke
voorbeeldfunctie hadden ridderromans voor het oorspronkelijke publiek?
Ze probeerden met
deze verhalen mensen te vertellen hoe ze zich moesten gedragen. De verhalen
waren vooral bedoeld voor ridders en prinsessen.
2 Leg op grond van de
tekstpagina Karel ende Elegast uit welke typische eigenschappen van ridderschap
daarin naar voren komen.
De eigenschap moed komt voor in de tekst. Karel gaat het
tweegevecht aan met Eggeric. Ook de eigenschap trouw komt erin voor (Eggeric
blijft trouw aan Karel, omdat hij aan Karel vertelt welk complot er tegen hem
wordt gesmeed).
Hoofsheid:
1.
- Welke invloed
hadden de kruistochten op de hoofse cultuur?
De Franse hoven beginnen een hoofse cultuur te ontwikkelen,
doordat ze met de kruistochten onder de indruk waren geraakt door de Arabische
cultuur.
- Wat was het
belangrijkste principe van de hoofse omgangsvormen?
Het belangrijkste
principe van de hoofse omgangsvormen was de respectvolle gemanierdheid.
2.Lees de tekstpagina
over Floris ende Blancefloer. Leg uit in hoeverre de kruistochten van belang
zijn geweest voor het schrijven van deze roman.
Kruistochten zijn belangrijk geweest voor het schrijven van
de roman omdat er ervaringen van de kruistochten terugkomen in het verhaal. Het
verhaal gaat over romantiek maar beschrijft ook allerlei mooie beelden. Bijvoorbeeld
de exotische tuinen en het fantastische paleis van de emir van Babylon. Deze
hebben de kruisvaarders gezien in de omgeving tijdens de kruistochten.
Boekdrukkunst:
1
- Waarin verschilt
een blokboek van de boekdrukkunst?
Blokboek wordt geschreven op een blok hout, en het word
steeds erin gekerfd. Daardoor kan je de letters die je maakt niet vaker kan
gebruiken. Boekdrukkunst is wordt de inkt op het papier gedrukt.
- Wat was het eerste
gedrukte Nederlandstalige boek?
Twee Delftse drukkers, Jacob Jacobszoon van der Meer en
Mauricius Yemantszoon hadden de Delftse Bijbel gedrukt op 10 januari 1477
verscheen de Delftse Bijbel. De bijbel bevatte alleen het Oude Testament.
2 Gedrukte boeken
hebben vaak een titelpagina die er mooi uitziet (zie bijvoorbeeld de voorpagina
van het Antwerps Liedboek op de literatuurgeschiedenispagina ‘Zingen in de
Middeleeuwen’) terwijl bij handschriften de tekst meestal plompverloren begint.
Wat is de functie van zo’n titelpagina en waarom hebben drukkers deze
‘uitgevonden’?
Belangstelling en nieuwsgierigheid opwekken bij de
gerichte doelgroep.
Van den vos
Reynaerde:
1.
- Waar blijkt in het
tekstfragment dat Reinaert een doortrapte schurk is?
Direct aan het begin, waar Reinaert Tibeert door het
bespotten van zijn aarzeling zover
krijgt om zichzelf het oordeel aan te doen. Voorts in het
vervolg, waar Reinaert Tibeert
in zijn doodsnood bespot.
- Welke twee
tegenstrijdige gevoelens maakt Reinaert bij de lezer/luisteraar los?
De ene keer wekt hij bewondering voor zijn slimheid en de
andere keer roept hij weer afschuw op door de manier waarop hij andere te
grazen neemt.
2. De prent van Fokke
ende Sukke bij deze pagina verwijst naar de eerste zin van de Reinaert 'Willem
die Madocke maecte'. Leg uit hoe de humor in deze grap in elkaar steekt.
De eerste zin van Reinaert luidt: ‘Willem die Madocke
maecte’. Maecte betekend schrijven en Madockee moet dus een tekst zijn. Volgens
de prent is Madocke een ingewikkeld apparaat dat door Willem ‘gemaakt’ moet
worden. ’Gemaakt’ betekent in dit geval repareren. Zo wordt er een nieuwe
betekenis aan gegeven.
Rederijkerij:
1.
- Welke rol speelden
rederijkers bij officiële gelegenheden in de stad?
Rederijkers hielpen veel bij de organisatie en uitvoering
van bijvoorbeeld processies. Ze hielpen bij belangrijke gelegenheden,
rederijkers probeerden mensen aan zich te binden door een rol te spelen in de
propaganda voor de eigen stad.
- Waarom en hoe
probeerden steden rederijkers aan zich te binden?
Stadsbesturen zagen het belang in van rederijkers, De
rederijkers konden een rol spelen bij de propaganda voor de eigen stad. De stad
wilde haar invloed laten zien en benadrukte de goede verhouding met de vorst
door middel van rederijker de politieke boodschap te brengen. Ze deden dan ook
hun best om rederijkers aan zich te binden.
2 Rederijkers waren
dol op wedstrijden. De kaart voor zo’n wedstrijd beschreef aan welke eisen de
deelnemers moesten voldoen. Schrijf zelf een kaart voor een gedichtenwedstrijd.
Geachte deelnemers,
Er gaat een geweldige gedichtenwedstrijd plaatsvinden op het
stadsplein voor het stadshuis. Op 2 januari zal de gedichtenwedstrijd van start
gaan. Het gedicht moet uit minimaal dertig woorden en maximaal tachtig woorden
bestaan. Het onderwerp van het gedicht is geld. De winnaar wint een mooi huis
aan het water. Tot bij de wedstrijd!
Met vriendelijke groeten,
Dennis Pool (de organisator)
Voor onze leesclub “Boeken voor vrouwen” heb ik ervoor
gekozen om het boek ‘Langs de lijnen van gelijkheid’ te lezen. Het boek is door
Louis Couperus geschreven in 1899. Couperus is een vooraanstaand schrijver van
die tijd. Ik vond dat het boek lastig was om te lezen, omdat er veel oude
woorden in worden gebruikt, maar ook omdat er veel woorden uit het Frans en
Italiaans worden gebruikt. Een hotel schreef je vroeger als “Hotêl”. Het taalgebruik
is heel erg anders. In het boek werden ook veel beschrijvingen herhaald,
waardoor het langdradig werd om te lezen. De moderne boeken zijn beter te
begrijpen omdat taalgebruik veel meer aansluit op onze belevingswereld. 
